پرورش دام زنده در دامداری

گوسفند زنده | دام زنده | لایو شیپ : پرورش دام زنده در دامداری به طور کلی در جهت سوددهی و بهره وری و افزایش سلامت در مواد گوشتی و لبنی برای مصرف انسان است .در صنعت دامپروری و دامداری اصطلاحاتی رایج است که ممکن است به گوشتان خورده باشد و یا حتی برخی از آنها را نشنیده باشید.

سعی شده است تا حد ممکن اصطلاحات مهم و اصطلاحات رایج در زمینه پرورش دام زنده در دامداری جمع آوری شود.

دام و دامداری

حیوانات اهلی که برای اهداف تولیدی مانند تولید گوشت، شیر و مواد لبنی و پشم نگهداری می شوند، دام نامیده می شود. هدف از دامداری و دامپروری در واقع تولید گوشت،شیر، پشم و غیره می باشد.

در یک دامداری که محل نگهداری و پرورش دام زنده است ممکن چندین گونه دام و نزاد مختلف وجود داشته باشد.

نژاد و اصلاح نژاد دام زنده در دامداری

نژاد، در واقع به مجموعه ای از حیواناتی که دارای گونه ای یکسان هستند اما از لحاظ ظاهری دارای تمایزاتی هستند، گفته می شود. نژاد معمولا از طریق یک دستکاری عامدانه و آگاهانه در یک گونه ایجاد می شود که به این عمل اصلاح نژاد گفته می شود.

برخی از دام ها، برای بهبود ویژگی های رفتاری و فیزیولوژیکی و تولیدی، با دام های دیگر برای تولید مثل ترکیب می شوند.

آغوز دام زنده

آغوز یکی از فراورده های دامی پس از زایمان است. در واقع به اولین شیر دام ماده، پس از تولد بره یا گوساله گفته می شود و در حدود ۴۸ تا ۷۲ ساعت ترشح آغوز می تواند ادامه پیدا کند.

آغوز برای بره یا گوساله تازه متولد شده بسیار مفید است و سبب می شود مانند واکسنی در برابر بسماری ها ایمن شود.

گوساله و تلیسه در دامداری

گوساله به یک گاو جوان گفته می شود که از نظر جنسی نابالغ است و هنوز توانایی شرکت در فرایند تولید مثل را ندارد، تلیسه نیز به گاو ماده جوانی که هنوز زایمانی نداشته است و گوساله ای ندارد، گفته می شود.

گوسفند بالغ

یک گوسفند بالغ باید طول عمری بیشتر از یک سال داشته باشد و بتواند بعد از مدتی بارور شود، در واقع یک گوسفند بالغ باید بتواند در فرایند تولید مثل مشارکت کند.

بره

بره حاصل تولید مثل و جفت گیری دو گوسفند بالغ نر و ماده می باشد، بره از لحاظ سنی زیر یک سال سن دارد و همچنین توانایی جفت گیری را ندارند، بره زنده به واسطه نداشتن چربی و کیفیت بالای گوشت، دارای فروش بالایی است.

شیشک

اصطلاح شیشک به گوسفندانی که در دوره ای بین بلوغ و بره بودن هستند گفته می شود، نکته ای که وجود دارد ممکن است این اصطلاح برای گوسفند زنده در این دوره در مناطق دیگر، اصطلاح دیگری داشته باشد، اما به طور کل به گوسفندی که در بازه زمانی بین بالغ شدن و بره بودن قرار داردو در حدود یک سال سن دارد، شیشک گفته می شود.

 قوچ و میش

قوچ، به گوسفندان نری که توانایی شرکت در تولید مثل و جفت گیری را دارند، گفته می شود، قوچ از لحاظ ظاهری دارای شاخ و پشم زیادی است، میش هم به نوع ماده گوسفندان بالغ که در تولید مثل و جفت گیری شرکت دارند، گفته می شود.

گوسفند داشتی

گوسفند داشتی یا دام داشتی به طور کلی به نوعی گفته می شود که هدف از پرورش گوسفند در آن تولید بره باشد و به منظور تولید پشم یا گوشت و شیر از آنها نگهداری نمی شود.

سیلاژ

سیلو کردن یا سیلاژ به عنوان یکی از روش های نگهداری علوفه و تغذیه گوسفندان شناخته می شود، سیلاژ، از عواملی است که در کیفیت خوراک دام تاثیرگذار است و دامدارن برای ذخیره هرچه بهتر علوفه ها از سیلو استفاده می کنند.

بهار بند

بهار بند به مکان و موقعیتی در دامداری اطلاق می شود که دامداران، گوسفندان و دام های خود را در فصلی مثل بهار، در این محیط نگهداری می کنند تا بتوانند گرما و دمای هوا را برای دام های خود کاهش دهند.

کاه و یونجه

کاه و یونجه از موارد مهمی است که در تغذیه گوسفند زنده نقش مهمی دارد. کاه نسبت به دیگر گیاهان مصرفی در رژیم غذایی دام زنده از ارزش غذایی پایین تری دارد اما پرحجم است و بیشتر از کاه برای سیر کردن، به همراه علوفه های مغذی دیگر دام استفاده می شود.

در واقع تغذیه درست دام بر کیفیت گوشت و فراورده های آن تاثیرگذار است و وجود یونجه در برنامه غذایی دام نیز می تواند این مهم را تقویت کند.

یونجه گزینه تاثیرگذار دیگری است که پر قدرت ترین و مقوی ترین نوع علوفه برای دام است. موارد دیگری نیز می تواند در برنامه غذایی دام قرار بگیرد، مانند غلات:

سویا،جو و … چرا که در فصل هایی مثل زمستان و پاییز باید از مواردی مقوی و مناسب برای تغذیه دام استفاده کرد که غلات نام برده می توانند مناسب باشند.

کنسانتره

کنسانتره از ترکیبات صنعتی و تولیدی است که جهت تغذیه و پرورش دام زنده و دامداری استفاده می شوند. کنسانتره های دامی دارای مقادیر قابل توجهی از مواد غذایی مورد نیاز برای تغذیه دام هستند و برای پروار کردن دام زنده مورد استفاده قرار می گیرد.

استفاده از کنسانتره در کنار علوفه برای دام ها ضروری است چراکه در آن مقادیر زیادی پروتئین و فیبر وجود دارد.

پروار کردن دام زنده در دامداری

پروار کردن دام زنده، بیشتر از هر چیز از لحاظ اقتصادی مورد توجه قرار می گیرد. دام های پرواری در راستای افزایش وزن و استفاده از گوشت، نگهداری و پرورش می یابند.

این رژیم غذایی به صورت فشرده و در مدت زمان کوتاه در جهت افزایش وزن سریع دام زنده انجام می شود.

در پایان، در صنعت دامداری و دامپروری اصطلاحات زیادی وجود دارد که بهتر است چه به عنوان خریدار و یا کسی که سعی در قدم گذاشتن در این صنعت دارد،با این اصطلاحات آشنا باشید.